سویق چیست و آیا روی چاقی تاثیر دارد؟

سویق، یکی از خوراکی های سنتی و ارزشمند ایرانی، از دیرباز در طب سنتی برای تقویت بدن و بهبود سلامتی مورد توجه بوده است. بسیاری از افراد که با مشکلاتی مانند لاغری مفرط مواجه هستند و می پرسند چرا چاق نمیشم، می توانند از فواید سویق بهره مند شوند. این خوراکی مغذی، با ترکیب دانه های گیاهی مانند گندم، جو و سنجد، نه تنها به افزایش وزن کمک می کند، بلکه انرژی، قوای جسمانی و سلامت عمومی را تقویت می کند.

معرفی انواع سویق

سویق از خوراکی های بسیار مغذی و بدون ضرر است که می توان آن را با دانه های خوراکی مختلف مانند حبوبات، غلات و حتی میوه ها و سبزیجات تهیه کرد. رایج ترین و شناخته شده ترین انواع سویق در میان مردم شامل موارد زیر می شوند:

• سویق گندم
• سویق جو
• سویق برنج
• سویق نخود
• سویق عدس
• سویق سنجد
• سویق کدو

سویق گندم

سویق گندم یکی از بهترین انواع سویق است که از ترکیب سبوس و آرد گندم بو داده شده به دست می آید. مهمترین خاصیت سویق گندم چاق کنندگی آن است. با توجه به این خاصیت مصرف این محصول در دوران بارداری برای وزن گیری جنین و افزایش وزن کودکان توصیه می شود. سویق گندم علاوه بر افزایش وزن به تقویت جسمانی و تقویت استخوان ها کمک می کند و در درمان پوکی استخوان بسیار موثر است. 

سویق جو

سویق جو از ترکیب سبوس جو و آرد جو تفت داده شده به دست می آید. این سویق تمام خواص جو را حفظ کرده و مصرف آن به سلامت شما کمک زیادی می کند. سویق جو برخلاف سایر سویق ها تاثیری در چاقی ندارد، بلکه جزو سویق های لاغر کننده است و با مصرف آن می توانید کاهش وزن قابل توجهی را تجربه کنید. از دیگر خواص سویق جو باید به کاهش قند خون و تقویت استخوان ها اشاره کرد.

سویق برنج

سویق برنج یکی از پرخاصیت ترین سویق هاست که تاثیر شگرفی در افزایش وزن دارد. این سویق از ترکیب آرد برنج و سبوس برنج بو داده شده به دست می آید. مصرف این محصول به افرادی که به دنبال یک محصول طبیعی و بی ضرر برای چاقی هستند، توصیه می شود. اگر سویق برنج را با روغن زیتون میل کنید، چاق کننده بوده و استخوان ها را تقویت می کند. از دیگر خواص سبوس برنج باید به درمان اسهال، تسکین دردهای شکمی، درمان تهوع و درمان خونریزی روده اشاره کرد. 

سویق نخود

سویق نخود از تفت دادن نخود پودر شده به دست می آید. این سویق بسیار مقوی بوده و مصرف آن برای درمان کم خونی توصیه می شود. سویق نخود در بهبود مشکلات ضعف و قوس کمر، بیماری های دیسک گردن و کمر و افزایش قدرت باروری بسیار موثر است.

سویق عدس

برای تهیه سویق عدس باید عدس ها را دو مرتبه به خوبی آسیاب کنید تا پودری نرم به دست بیاید، سپس پودر عدس را به آرامی تفت داده و در آخر آن را برای یکدست شدن آسیاب کنید. سویق عدس اثرات مثبتی روی بهبود سیستم گوارش و معده، بیماری های مربوط به صفرا و دردهای شکمی، رفع عطش، کاهش خون ریزی های قاعدگی بانوان، کاهش حرارت بدن و کاهش کلسترول خون دارد.

سویق سنجد

سنجد یکی از میوه های بسیار مفید و پر خاصیت است که مصرف آن به صورت سویق فواید بسیاری را به بدن شما می رساند. از مهم ترین خواص سویق سنجد می توان به عضله سازی، چاق کنندگی، بهبود رشد کودکان و تقویت بدن در دوران بارداری و شیردهی اشاره کرد. همچنین سویق سنجد در درمان پوکی و نرمی استخوان ها بسیار موثر است و التهاب مفاصل و دردهای آرتروزی را از بین می برد.

سویق کدو

سویق کدو یکی از مفیدترین و لذیذ ترین سویق های موجود در بازار است که از پودر کدو حلوایی خشک شده درست می شود. سویق کدو برخلاف سایر سویق ها اثر چاق کننده ندارد بلکه در کاهش وزن بسیار موثر است. مصرف سویق کدو خواصی مانند بهبود سیستم هضم و گوارش، پاکسازی بدن، جلوگیری از تجمع چربی، بالا بردن سوخت و ساز بدن، کاهش سطح قند خون و کاهش التهابات بدن را به شما می بخشد.

خواص تغذیه ای سویق

سویق سرشار از ترکیبات غنی و مواد مغذی مختلف است؛ از این رو ارزش تغذیه ای بسیار بالایی دارد و مصرف آن برای سلامتی افراد در سنین مختلف بسیار موثر است. خواص تغذیه ای سویق عبارتند از:

• تقویت سیستم ایمنی بدن: سویق مملو از ویتامین ها و مواد معدنی است که این دو گروه از مواد مغذی نقش بسیار زیادی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. مصرف سویق مقاومت بدن را در مقابل بیماری ها بسیار بالا می برد.
• تقویت استخوان ها و مفاصل: برخی سویق ها مانند سویق سنجد منبع غنی از کلسیم و مواد معدنی برای تقویت استخوان ها و مفاصل هستند. مصرف سویق سنجد از پوکی استخوان و مشکلات ناشی از آن جلوگیری می کند.
• بهبود عملکرد دستگاه گوارش: بسیاری از سویق ها مانند سویق جو و گندم به علت سبوس دار بودن منبعی غنی از فیبر هستند؛ از این رو در بهبود عملکرد سیستم گوارشی بسیار موثرند. همچنین مصرف سویق به بهبود هضم غذا کمک می کند و در جلوگیری از یبوست بسیار مفید است.
• افزایش انرژی و تقویت بدن: انواع سویق به خصوص سویق های به دست آمده از حبوبات منبع غنی از کربوهیدرات و پروتئین ها هستند؛ از این رو مصرف این محصول سبب تقویت عمومی بدن شده و انرژی روزانه را تامین می کند.
• پیشگیری از کم خونی: انواع سویق مانند سویق عدس و نخود مملو از آهن هستند؛ از این رو مصرف آنها برای پیشگیری و درمان کم خونی توصیه می شود. 
• کمک به رشد کودکان: انواع سویق حاوی ترکیبات مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین هستند؛ از این رو به رشد و تقویت کودکان کمک زیادی می کنند. اگر به دنبال یک مکمل غذایی طبیعی و بی خطر برای بهبود رشد فرزندتان هستید، سویق را در برنامه غذایی روزانه او بگنجاند.
• چاق کنندگی: اگر به دنبال یک مکمل سالم، مقوی و بی ضرر برای افزایش وزن هستید، مصرف سویق را به شما توصیه می کنیم. با مصرف سویق به ویژه سویق گندم کالری بالا و سالمی را در طول روز دریافت می کنید که این امر موجب افزایش وزن شما می شود. همچنین پروتئین های موجود در سویق نخود و عدس موجب رشد عضله سازی و تقویت عضلات شما می شود؛ از این رو چاقی با سویق به جای تجمع چربی موجب تجمع عضله و زیبایی اندام می شود.

خواص درمانی سویق

سویق مملو از مواد غذایی بی شماری مانند فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی، آهن و… است؛ از این رو خواص درمانی بی شماری دارد. مهمترین خواص درمانی سویق عبارتند از :

• افزایش سیستم ایمنی و مقاومت بدن در برابر بیماری ها
• تقویت استخوان ها و مفاصل
• پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان
• درمان بیماری های مربوط به ضعف و سستی کمر
• کمک به درمان بیماری های مربوط به دیسک کمر و گردن
• بالا بردن انرژی و تقویت عمومی بدن
• درمان لاغری مفرط و سستی بدن
• بهبود دستگاه گوارش
• درمان کم خونی ناشی از فقر آهن
• تقویت پوست و مو و درمان ریزش مو
• بهبود رشد کودکان

طرز تهیه سویق

طرز تهیه انواع سویق بسیار آسان بوده و به سادگی می توانید این محصول را در منزل خود تهیه کنید. سویق را به دو روش می توان تهیه کرد. انتخاب هر یک از این روش ها به راحتی شما بستگی دارد و هیچ تاثیری در اثرات و فوائد این محصول مفید ندارد. در یک روش نخست دانه ها و سبوس ها را آسیاب کرده تا حدی که کاملا پودر شوند، سپس آرد به دست آمده را با حرارت کم تفت می دهند. در پایان آرد تفت داده شده را الک می کنند تا محصولی لطیف و یکدست به دست بیاید. اگر از دانه هایی مانند گندم، جو و برنج برای تهیه سویق استفاده می کنید، ترجیحا دانه ها و سبوس را مجزا آسیاب کرده و تفت دهید و در پایان آنها را با هم ترکیب کنید.

روش دوم تهیه سویق بسیار ساده تر است. ابتدا دانه ها را تفت دهید تا حدی که برشته شوند، سپس آنها را آرد کنید. همان گونه که گفته شد انتخاب هر یک از این دو روش کاملا سلیقه ای بوده و هیچ تاثیری در خواص آن ندارد. نکته ای که در پایان باید اضافه کرد این است که در صورتی که قصد تهیه سویق را با میوه هایی مانند سنجد، کدو حلوایی و… دارید، ابتدا اجازه دهید به خوبی خشک شوند، سپس آنها را تفت داده یا آسیاب کنید.

نحوه مصرف سویق

نحوه مصرف عمومی سویق برای چاقی، تقویت سیستم عمومی بدن، بهبود استخوان ها و… به صورت خشک و صبح ناشتا است. مگر در مواردی که نوع خوردن آن برای درمان خاصی توسط پزشک طب سنتی قید شود. برای مثال در برخی موارد برای تقویت سیستم گوارشی می توان سویق را با روغن زیتون هم ترکیب و مصرف کرد. در صورتی که فرد بیمار است به خصوص تب دارد، باید سویق را در وعده های غذایی به جای غذا میل کند. برای کودکان می توان سویق را به همراه شیر مصرف کرد.

بسته به سلیقه افراد امکان مصرف سویق با شکر، شیره توت، شیره خرما، شیره انگور یا حتی سماق هم وجود دارد. البته برای اضافه کردن این مواد باید خواسته تان از مصرف سویق را روشن کنید تا شما را به هدف تان برساند. برای مثال در صورتی که سویق کمی مرطوب و با شکر ترکیب شود، برای رفع عطش بسیار ایده ال است. همچنین در صورتی که قصد چاقی دارید، سویق را با شکر یا عسل میل کنید تا در مدت زمان کوتاهی به اندامی ایده آل برسید. 

موارد احتیاط و منع مصرف سویق

با اینکه سویق از دانه های خوراکی مفید به دست می آید اما در برخی موارد منع مصرف دارد و بر اساس شرایط فرد باید جوانب احتیاط را رعایت کرد. موارد منع مصرف سویق عبارتند از:

• در صورت حساسیت داشتن به هر یک از ترکیبات سویق باید از مصرف آن اجتناب کرد. به خصوص افرادی که به گلوتن حساسیت دارند از مصرف سویق گندم، جو و سویق کامل باید اجتناب کنند. 
• افرادی که مشکلات گوارشی شدید مانند دل درد، اسهال یا تهوع دارند، باید از مصرف سویق پرهیز کنند؛ زیرا سویق مملو از فیبر است و مصرف فراوان فیبر این علائم را تشدید می کند.
• افرادی که مبتلا به بیماری های خاصی مانند نفروپاتی هستند و باید رژیم غذایی خاصی را مصرف کنند باید از مصرف سویق خودداری کنند.

نتیجه گیری

سویق از دانه های مختلف مانند گندم، جو، عدس و سنجد تهیه شده و به تقویت بدن، افزایش وزن، بهبود گوارش، تقویت استخوان ها و پیشگیری از کم خونی کمک می کند. انواع سویق با ویژگی های متنوع، از چاق کنندگی تا لاغری، نیازهای مختلف را پوشش می دهد. مصرف آسان و امکان تهیه خانگی، سویق را به گزینه ای ایده‌آل برای سلامتی تبدیل کرده است. جهت تهیه مکمل های غذایی گیاهی به سایت داروخانه آنلاین دکتر شیما مراجعه کنید.

دکتر شیما نظامی

من دکتر شیما نظامی، پزشک داروساز و فارغ‌التحصیل دانشکده داروسازی علوم پزشکی مشهد هستم. از سال 1393 تا 1395 مسئول فنی بیمارستان دکتر شیخ، 1395 الی 1397 مسئول فنی داروخانه کلینیک ویژه بیمارستان قائم بوده ام  و از 1397 تا کنون به عنوان موسس و مسئول فنی داروخانه شیما نظامی فعالیت کرده ام. سعی می‌ کنم در مقالات آموزشی، اطلاعات مفید و کارآمدی در حوزه سلامت و داروها و مکمل های گوناگون به شما ارائه کنم.