سبک زندگی و استرس اصلی ترین دلیل سوء هاضمه است. اگر شما هم تا به حال بلافاصله بعد از غذا خوردن احساس سیری زیادی می کنید و ناراحتی و درد در بالای شکمتان دارید، احتمالا دچار سوء هاضمه هستید.
اگر به دلیل سوء هاضمه در غذا خوردن شما اختلال ایجاد شده و کمتر از پیش میل به غذا خوردن دارید و دچار لاغری شده اید با مصرف پودر گین اپ برای افزایش وزن، این مشکل را برطرف کنید.
سوءهاضمه چیست؟
سوء هاضمه به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های گوارشی به حساب می آید و می تواند علت بی اشتهایی و حالت تهوع در بزرگسالان باشد. علت بروز سوء هاضمه متفاوت است که در برخی از مواقع می تواند نشانه هایی مانند رفلاکس معده به مری، زخم معده و یا بیماری های کیسه صفرا را داشته باشد. اگر شما به صورت دائم و مکرر درد یا ناراحتی را در بالای شکم خود احساس می کنید، به احتمال زیاد دچار سوء هاضمه شده اید و لازم است به دکتر مراجعه کنید.
طبق آماری که در کشور آمریکا به دست آمده است حدود ۲۵ درصد مردم هر ساله بیماری سوء هاضمه را تجربه می کنند. برخی از افراد این بیماری را با سوزش سر دل اشتباه می گیرند اما توجه داشته باشید که سوزش سر دل متفاوت است و در بالای قفسه سینه به وجود می آید.
علائم بیماری سوءهاضمه
اگر دچار سوء هاضمه هستید، بهتر است به یک دکتر مراجعه کنید تا این مشکل بر وضعیت عمومی بدنتون اثرات مخرب نگذارد. در ادامه علائم این بیماری را نام بردیم تا بتوانید آن را تشخیص دهید.
- از رایج ترین علائم سوء هاضمه می توان به سیری زودرس در هنگام غذا خوردن اشاره کرد.
- اگر شما پس از غذا خوردن احساس سیری بسیار زیاد و ناراحت کننده ای داشته باشید که بیش از حد معمول هم طول بکشد ممکن است این مشکل به دلیل سوء هاضمه باشد.
- یکی دیگر از علائم سوءهاضمه سوزش در قسمت بالای شکم است. اگر شما در قسمت پایین سینه تا نافتان احساس سوزش یا گرمای زیادی را داشته باشید ممکن است این مشکل به دلیل سوء هاضمه باشد.
- نفخ و حالت تهوع نیز از علائم سوء هاضمه است. در این شرایطی همراه با احساس نفخ، در قسمت بالای شکمتان احساس سفتی و ناراحتی می کنید.
- از دیگر علائم بسیار رایج سوءهاضمه می توان به طعم اسیدی دهان و صدای شکم اشاره کرد. همچنین آروغ زدن و استفراغ نیز از دیگر علائم این بیماری است که کمتر در افراد دیده می شود اما ممکن است که برخی از افراد چنین علائمی را داشته باشد.
علت ایجاد سوء هاضمه
سبک زندگی افراد مانند شیوه و نوع غذا خوردن، استفاده از سیگار و الکل می توانند دلیل سوء هاضمه باشد و گاهی مصرف داروها و یا بیماری های زمینه ای خاصی می تواند این بیماری را به وجود بیاورد. برخی از مهمترین و اصلی ترین دلیل سوءهاضمه شامل موارد زیر می شود:
- سبک زندگی نادرست
- داشتن برخی بیماری های گوارشی و بیماری های دیگر
- مصرف برخی از داروها
سبک زندگی نادرست
سبک زندگی نادرست می تواند به عنوان اصلی ترین دلیل سوء هاضمه شناخته شود. به عنوان مثال افرادی که دائم در حال خوردن غذاهای چرب یا تند هستند و غذایشان را بسیار سریع می خورند ممکن است به این بیماری دچار شوند. همچنین پرخوری و اضافه وزن نیز می تواند یکی دیگر از مهمترین دلیل سوء هاضمه به حساب بیاید.
مصرف بیش از حد الکل، شکلات ها، نوشیدنی های گازدار و کافئین نیز نقش بسیار موثری بروز این بیماری دارد. به همین دلیل به شما توصیه می شود تا در مصرف این موارد با دقت عمل کنید. همچنین افرادی که سیگار می کشند و دائماً دچار استرس و اضطراب های شدیدی هستند بیشتر در معرض این بیماری قرار خواهند گرفت زیرا سیگار کشیدن یکی دیگر از مهم ترین دلیل سوء هاضمه است.
داشتن برخی بیماری های گوارشی و بیماری های دیگر
داشتن بیماری های گوارشی زمینه ای می تواند از مهم ترین دلیل سوء هاضمه باشد. همچنین داشتن برخی از بیماری های زمینه ای و دیگر بیماری ها از جمله زخم معده، رفلاکس معده به مری، بیماری تیروئید، عفونت معده، ورم معده، سندروم روده تحریک پذیر، یبوست های شدید، بارداری، انسداد روده، التهاب پانکراس، سنگ کیسه صفرا، بیماری سلیاک و سرطان معده که بسیار نادر است می تواند دلیل سوء هاضمه باشد.
گاستروپترزی نیز یکی دیگر از بیماری هایی است که می تواند دلیل سوء هاضمه شود که در این شرایط معده به درستی تخلیه نمی شود که این بیماری بیشتر در افراد مبتلا به دیابت اتفاق می افتد.
مصرف برخی از داروها
توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از برخی از داروها از جمله آسپرین و مسکن هایی مثل ایبوپروفن و ناپروکسن، استروژن ها و داروهای ضد بارداری خوراکی، داروهای تیروئید، داروهای استروئیدی و انواع آنتی بیوتیک های خاص می تواند دلیل سوء هاضمه باشد.
تشخیص سوءهاضمه
برای تشخیص سوء هاضمه پزشک معاینه های لازم را انجام می دهد و اگر این عارضه خفیف باشد این ارزیابی می تواند برای تشخیص سوء هاضمه کافی باشد. اما اگر شما علائم شدیدی مانند کاهش وزن و یا استفراغ های مکرر را داشته باشید و اگر سن شما بالای ۵۵ سال باشد پزشک ابتدا دلیل سوء هاضمه را بررسی می کند و آزمایش های زیر را انجام می دهد.
- آزمایش خون: برای بررسی کم خونی و دیگر اختلالات متابولیک این آزمایش انجام می شود و ممکن است پزشک برای بررسی عملکرد کلیه و کبد و یا تیروئید این آزمایش را تجویز کند .
- آزمایش مدفوع و تست تنفس: برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری آزمایش مدفوع و تست تنفس انجام می شود که این باکتری مرتبط با زخم معده است.
- آندوسکوپی: آندوسکوپی برای بررسی ناهنجاری ها در دستگاه گوارش افرادی است که علائم پایدار و سن بالایی دارند که لازم است نمونه ای از بافت برداشته شود .
- تست تصویر برداری: برای بررسی مشکلاتی از جمله انسداد روده لازم است تا تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس و یا سی تی اسکن انجام شود.
درمان سوء هاضمه
درمان سوء هاضمه به علت و همچنین شدت آن بستگی دارد و اغلب این مشکل خود به خود حل می شود و با گذشت زمان بهبود پیدا می کند. اما باز هم برخی از داروها و تغییر سبک زندگی می تواند به درمان شما و پیشگیری از این بیماری کمک بسیار زیادی کند. اگر سوء هاضمه با روش های درمان ساده از بین نرود و علائم شما شدید و مکرر بشود پزشک متخصص ممکن است برای شما داروهایی را تجویز کند.
گزینه های دارویی برای درمان بیماری سوء هاضمه شامل آنتی اسیدها، انتاگونیست های گیرنده h_2 ، مهار کننده های پمپ پروتون، آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد افسردگی می شوند.
درمان های روان شناختی
بیماری سوء هاضمه به شدت به معده مرتبط است و داشتن استرس و اضطراب های مداوم می تواند این بیماری را تشدید کند. به همین دلیل به شما پیشنهاد می شود تا روش های متفاوت را برای کنترل استرس و اضطراب امتحان کنید تا با کاهش استرستان مشکلات معده تان را کم کنید که در نتیجه سبب درمان بیماری سوء هاضمه شما هم می شود.
پیشگیری از سوءهاضمه
بهترین راه پیشگیری از سوء هاضمه تغییر سبک زندگیتان است. بهتر است سعی کنید که لیستی از غذاهایی که می خورید را تهیه کنید زیرا با این کار به مرور زمان می توانید غذاهایی که سبب سوء هاضمه شما می شود را بشناسید. برخی دیگر از اقدامات موثر برای پیشگیری سوء هاضمه عبارتند از:
- وعده های غذایی تان را کوچک کنید و در چند وعده بخورید تا هضم آنها برایتان راحت تر شود.
- آهسته غذا بخورید و از خوردن غذاهایی که اسید زیادی دارند از جمله گوجه فرنگی و مرکبات پرهیز کنید.
- مصرف نوشیدنی های کافئین دار را تا حد ممکن کم کنید.
- سیگار می تواند پوشش داخلی معده را تحریک کند به همین دلیل به شما پیشنهاد می شود تا سیگار را ترک کنید.
- اگر شما به دلیل استرس دچار سوء هاضمه می شوید لازم است روش های مدیریت استرس را بیاموزید.
- حداقل یک الی دو ساعت پس از خوردن غذا دراز نکشید.
درمان سوءهاضمه در خانه
همیشه داروها تنها راه درمان سوء هاضمه نیستند و شما می توانید برای کاهش علائم این بیماری با تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی تان این کار را به خوبی انجام دهید. برخی از مهمترین درمان های خانگی سوء هاضمه شامل موارد زیر می شود :
- استفاده از آب زیاد به جای نوشیدنی های قندی می تواند وضعیت دستگاه گوارش شما را بهبود ببخشد و این مورد به عنوان یکی از بهترین روش های خانگی درمان سوء هاضمه است.
- استفاده از زنجبیل به دلیل داشتن شوگاول و گینجرول می تواند سبب تقویت انقباض های شکمی بشود و برای هضم غذا بسیار کمک کننده باشد.
- جویدن نعناع می تواند علاوه بر اینکه نفس شما را تازه می کند معده را نیز تسکین ببخشد و از حالت تهوع و اسهال جلوگیری کند .
سخن پایانی
سوءهاضمه يکی از بیماری های گوارشی است که سبک زندگی اشتباه از جمله پرخوری، مصرف الکل و کافئین، اضطراب مداوم و خوردن غذاهای چرب می تواند دلیل آن باشد. اگر سوء هاضمه شما با درمان های ساده حل نشود احتمالاً دلیل سوء هاضمه بیماری های زمینه ای خاص است و لازم است تا با مراجعه به پزشک مشکل را حل کنید. برای تهیه انواع مکمل های غذایی که موجب بهبود وضعیت عمومی بدن می شود به سایت داروخانه آنلاین دکتر شیما مراجعه کنید.
من دکتر شیما نظامی، پزشک داروساز و فارغالتحصیل دانشکده داروسازی علوم پزشکی مشهد هستم. از سال 1393 تا 1395 مسئول فنی بیمارستان دکتر شیخ، 1395 الی 1397 مسئول فنی داروخانه کلینیک ویژه بیمارستان قائم بوده ام و از 1397 تا کنون به عنوان موسس و مسئول فنی داروخانه شیما نظامی فعالیت کرده ام. سعی می کنم در مقالات آموزشی، اطلاعات مفید و کارآمدی در حوزه سلامت و داروها و مکمل های گوناگون به شما ارائه کنم.