استپ وزنی به وضعیتی گفته می شود که در آن، فرد با وجود رعایت رژیم غذایی و تمرینات بدنی، دچار توقف در کاهش وزن خواهد شد. این مشکل می تواند به دو نوع کاذب و واقعی تقسیم شود. استپ وزنی کاذب معمولا به طور موقت رخ می دهد و پس از مدتی برطرف می شود، در حالی که استپ وزنی واقعی به دلیل تغییرات اساسی در بدن، نیاز به راهکارهای خاصی برای عبور از آن دارد. شناخت عوامل مختلف موثر در توقف کاهش وزن و اقدام به تنظیم برنامه های غذایی و ورزشی، کلید موفقیت در ادامه کاهش وزن و جلوگیری از ناامیدی در این مسیر است.
در چنین شرایطی استفاده از مکمل های مختلف برای لاغری می تواند تاثیر مناسبی داشته باشد. قرص برنینگ فت گلدن لایف، یکی از این مکمل ها است که تا حالا نتایج بسیار خوبی را برای چاقی ثبت کرده است.
به چه چیزی استپ وزنی گفته می شود؟
ناامیدی از ناتوانی در ادامه پایین آمدن وزن، پس از اولین کاهش سریع، به عنوان یک وقفه در فرآیند کاهش وزن شناخته می شود. در این حالت، وزن شما به طور مداوم در یک سطح ثابت می ماند و به نظر می رسد هیچ تغییری اتفاق نمی افتد. عوامل مختلفی علاوه بر رژیم غذایی و کالری مصرفی، بر کاهش وزن تأثیر می گذارند. بنابراین، شناخت این مسائل و درک دلایل استپ وزنی، امری بسیار اساسی است تا بتوانید اقدامات مناسبی را برای ادامه موفقیت در کاهش وزن انجام دهید.
دلایل استپ وزنی
وقتی که شخصی به استپ وزنی در افزایش وزن می رسد، با وجود رژیم غذایی و تمرینات فعال، دیگر وزنش کاهش نمی یابد. پزشکان با دلایل مختلفی برای این توقف در کاهش وزن مواجه هستند که شامل موارد زیر می شوند:
- تطابق بدن با وزن کاهش یافته و دفاع از خود در برابر ادامه کاهش وزن
- توقف افراد در رژیم غذایی پس از چند ماه
- کاهش سرعت متابولیسم بدن به دلیل کاهش سریع وزن
- عدم پایبندی کامل به رژیم غذایی
- کاهش فعالیت های ورزشی و جسمانی
- عدم توجه به میزان کالری های مصرفی در طول روز
- مصرف داروهای کورتیکوستروئیدی
- مصرف بیش از اندازه نمک
- تأثیرات قاعدگی
همچنین، زمانی که مغز تشخیص می دهد که چربی بدن کاهش یافته و کالری های کمتری مصرف می شود، استپ وزنی به وقوع می پیوندد. این سطح چربی در بدن به عنوان نقطه تنظیم شناخته می شود و مغز برای حفظ ذخایر چربی باقی مانده، سرعت متابولیسم را کاهش می دهد. این واکنش از مغز یک مکانیسم تکاملی است که طراحی شده تا از ما در مواجهه با گرسنگی و قحطی محافظت کند.
انواع استپ وزن
اگرچه به نظر می رسد که استپ وزنی به عنوان یک وضعیت ثابت و بی تغییر محسوب می شود که هیچ تغییری در وزن اتفاق نمی افتد؛ ولی در واقع فلات کاهش وزن دارای دو نوع متفاوت کاذب و واقعی است:
1. استپ وزنی کاذب
گاهی اوقات، ممکن است کاهش وزن را تجربه کنیم؛ اما این تغییرات به طور آشکاری قابل مشاهده نیستند. در این حالت، سرعت کاهش وزن کند شده یا حتی به طور موقت متوقف می شود و بعدا ادامه پیدا می کند. عوامل مختلفی می توانند باعث پایین آمدن نرخ کاهش وزن شوند و به این نتیجه می رسیم که افراد ممکن است احساس کنند که در حال استپ وزنی هستند. این حالت به عنوان استپ وزنی کاذب شناخته شده که به طور معمول خود به خود برطرف می شود. از دلایل آن، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
عدم پایبندی به رژیم غذایی پس از مدتی رژیم گرفتن
گاهی افراد با این تصور که به رژیم غذایی خود مسلط شده اند، دیگر به برنامه غذایی تعیین شده پایبند نمی مانند. این حس اطمینان نادرست باعث می شود که کالری های بیشتری دریافت کنند.
کاهش فعالیت بدنی
در برخی مواقع، توقف کاهش وزن به مقدار غذای مصرفی ارتباطی ندارد، بلکه به میزان فعالیت بدنی شما مرتبط است. اگر فعالیت بدنی شما کاهش یابد و میزان کالری دریافتی همچنان ثابت بماند، تعادل بین کالری های مصرفی و دریافتی به هم می خورد.
وزن کشی نادرست
برای وزن کشی صحیح باید تمامی شرایط مشابه باشد. به عنوان مثال، اگر بار اول بدون لباس وزن کرده اید، دفعات بعد نیز باید بدون لباس وزن کشی کنید. بهترین زمان برای وزن کشی، صبح ناشتا، بعد از اجابت مزاج و با لباسی نازک است.
2. استپ وزنی واقعی
بیشتر افراد با توقف واقعی در کاهش وزن روبرو می شوند؛ زیرا در این حالت به دلایل متنوعی، از جمله کاهش مصرف مواد غذایی اساسی و مکمل های مورد نیاز، وزن آن ها تغییری نمی کند و به فلات کاهش وزن وارد می شوند. دلایل استپ وزنی واقعی شامل موارد زیر می شود:
کاهش سرعت لاغرشدن به دلیل کاهش وزن زیاد
یک فرد ۱۰۴ کیلویی را در نظر بگیرید که هر هفته یک درصد از چربی های بدن خود را کاهش می دهد. این فرد هر هفته یک کیلو از وزن خود را کم می کند. حالا فرض کنید وزن او به ۹۰ کیلو رسیده و همچنان یک درصد از چربی های بدنش را کم خواهد کرد. این بار او ۱۵ درصد کمتر از یک کیلو وزن کم می کند، به این معنی که در وزن کشی بعدی ۹۰۰ گرم از وزنش کاهش یافته است.
کاهش اثر حرارتی مواد غذایی
بدن ما بسیار هوشمندانه عمل می کند. هنگامی که کالری کمتری مصرف می کنید، بدن شما برای مقابله با این کمبود، کالری کمتری برای هضم مواد غذایی می سوزاند. به همین دلیل، کاهش وزن کندتر رخ می دهد.
کاهش فعالیت های غیرارادی
منظور از فعالیت های غیرارادی، کارهایی است که به طور ناخودآگاه انجام می دهید. وقتی کالری های مصرفی خود را کاهش می دهید، بدن نیز برای حفظ انرژی، این فعالیت های غیرارادی را کاهش می دهد.
راه های خروج از استپ وزنی
اگرچه استپ وزنی می تواند بسیار ناامیدکننده باشد و بسیاری از افراد، دست از تلاش برمی دارند؛ اما هنوز می توان با استفاده از یک سری راه حل ها، از فلات کاهش وزن عبور کرد و دوباره وزن خود را کاهش داد. راه های خروج از استپ وزنی شامل موارد زیر می شود:
- تنوع در تمرینات ورزشی: اضافه کردن تنوع به برنامه ورزشی برای شکستن الگوهای قبلی و تحریک بدن
- تجدید نظر در مصرف کالری: ارزیابی و تنظیم مجدد مصرف کالری بر اساس وزن و سطح فعالیت فعلی
- افزایش مصرف پروتئین: افزایش مصرف پروتئین برای افزایش سوخت و ساز بدن و احساس سیری طولانی مدت
- کنترل استرس و خواب کافی: مدیریت استرس و اطمینان از خواب کافی برای تعادل هورمون ها و جلوگیری از پرخوری
- افزایش فعالیت های هوازی: انجام فعالیت های هوازی بیشتر برای افزایش سوخت و ساز بدن و کمک به سوزاندن کالری
- هیدراتاسیون مناسب: نوشیدن آب کافی برای بهبود عملکرد متابولیسم و جلوگیری از پرخوری
- برنامه غذایی متعادل: تمرکز بر رژیم غذایی متعادل که شامل تمام گروه های غذایی است برای پشتیبانی از کاهش وزن پایدار
- استفاده از تمرینات مقاومتی: ادغام تمرینات مقاومتی برای ساخت عضله، افزایش سوخت و ساز بدن و بهبود ترکیب بدنی
جمع بندی
استپ وزنی می تواند یکی از چالش های مهم در مسیر کاهش وزن باشد که بسیاری از افراد با آن مواجه می شوند. این وضعیت می تواند به دلایل مختلفی از جمله تغییرات متابولیسم بدن، کاهش فعالیت های بدنی و نادیده گرفتن کالری های مصرفی رخ دهد. شناخت و درک دلایل این توقف، از جمله تفاوت بین استپ وزنی کاذب و واقعی، کلیدی برای ادامه موفقیت در کاهش وزن است. با تنظیم مجدد برنامه غذایی، افزایش تنوع در تمرینات ورزشی، مدیریت استرس و خواب کافی و توجه به هیدراتاسیون، می توان از این مرحله عبور کرده و به نتایج مطلوب در کاهش وزن دست یافت.
همچنین می توانید از مکمل های غذایی متفاوتی استفاده نمایید. برای خرید انواع مکمل های رژیمی با بالاترین کیفیت می توانید به داروخانه آنلاین دکتر شیما مراجعه نمایید.
من دکتر شیما نظامی، پزشک داروساز و فارغ‌التحصیل دانشکده داروسازی علوم پزشکی مشهد هستم. از سال 1393 تا 1395 مسئول فنی بیمارستان دکتر شیخ، 1395 الی 1397 مسئول فنی داروخانه کلینیک ویژه بیمارستان قائم بوده ام و از 1397 تا کنون به عنوان موسس و مسئول فنی داروخانه شیما نظامی فعالیت کرده ام. سعی می کنم در مقالات آموزشی، اطلاعات مفید و کارآمدی در حوزه سلامت و داروها و مکمل های گوناگون به شما ارائه کنم.