شاخص توده بدنی (Body Mass Index) یا BMI یک معیار مفید برای اندازه گیری تناسب وزن و قد افراد است که از تقسیم وزن به مجذور قد به دست می آید. به کمک این شاخص می توانید متوجه شوید وزن شما مناسب است یا خیر! البته نمی توان mbi را معیار مهمی برای سلامت بدن دانست و برای بررسی سلامتی باید آزمایش های بیشتری انجام دهید.
فرمول bmi
برای محاسبه bmi آقایان و خانم ها از فرمول زیر می توانید شاخص توده بدنی خود را محاسبه کنید:
تفسیر نتایج bmi برای بزرگسالان
با توجه به جدول زیر می توانید پی ببرید شاخص توده بدنی شما در چه محدوده ای است:
| دسته بندی | محدوده |
| کمبود وزن شدید | کمتر از 16 |
| کمبود وزن متوسط | 16-17 |
| کمبود وزن خفیف | 17-18.5 |
| نرمال | 18.5-25 |
| اضافه وزن | 25-30 |
| چاقی گرید | | 30-35 |
| چاقی گرید || | 35-40 |
| چاقی گرید ||| | بیشتر از 40 |
نمودار bmi برای بزرگسالان
تفسیر نتایج bmi برای زیر 19 سال
شاخص bmi برای کودکان و نوجوانان با بزرگسالان متفاوت است و نسبت به جنس و سن آن ها محاسبه می شود. بنابراین ابتدا بر اساس فرمول bmi را محاسبه کنید؛ سپس از طریق نمودارهای زیر محدوده صدک فرزندتان را مشخص کنید.
نمودار bmi برای دختران
نمودار bmi برای پسران
پس از آن که محدوده صدک را فهمیدید از طریق جدول زیر می توانید به وضعیت بدنی کودک یا نوجوان پی ببرید.
| دسته بندی وضعیت بدن | محدوده صدک |
| کمبود وزن | کمتر از صدک 5 |
| وزن سالم | صدک 5 تا 85 |
| اضافه وزن | صدک 85 تا95 |
| چاقی | صدک 95 و بالاتر |
خطرات bmi بالا
اگر شاخص توده بدنی بالایی دارید ممکن است به بیماری های زیر مبتلا شوید:
- بیماری قلبی
- دیابت نوع دو
- سنگ کیسه صفرا
- مشکلات تنفسی
- ناباروری
- مشکلات گوارشی
- آپنه خواب
خطرات bmi پایین
همانطور که چاقی بیش از حد خطرناک است، لاغری زیاد هم ممکن است مشکلات زیر را ایجاد کند:
- مشکلات مغزی
- کاهش ایمنی بدن
- کمبود انرژی بدن
- اختلالات روانی
- کاهش طول عمر
چگونه bmi خود را کاهش دهیم؟
راه های زیادی برای کاهش شاخص توده بدنی وجود دارد که برخی از آن ها شامل موارد زیر است:
ورزش منظم
یکی از بهترین و سالم ترین راه ها برای کاهش وزن ورزش است که می تواند تا حد قابل توجهی به شما کمک کند. با ورزش های زیر می توانید وزن خود را کمتر کنید:
- دوچرخه سواری
- بدنسازی
- شنا
- وزنه برداری
- پیاده روی سریع یا دویدن
رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی مناسب تاثیر زیادی در کم کردن وزن دارد. از غذاهای خیلی چرب پرهیز کنید و مصرف میوه و سبزیجات را در برنامه خود قرار دهید. برای این کار می توانید از متخصصین تغذیه کمک بگیرید. هرگز به صورت خودسرانه مصرف یک ماده غذایی را به طور کامل قطع نکنید یا در مصرف یک غذای دیگر افراط نکنید.
خواب کافی
پرخوابی و بی خوابی هر دو می توانند عامل افزایش وزن باشند. برای اینکه خواب کافی داشته باشید، شام سبک بخورید و استرس خود را کاهش دهید. اگر برای خواب خود دچار مشکل هستید می توانید به یک پزشک مراجعه کنید.
استفاده از قرص و مکمل های لاغری
برای کاهش وزن می توانید از مکمل یا قرص لاغری استفاده کنید. البته لازم است برای مصرف این داروها از پزشک مشورت بخواهید. همچنین گول برخی از تبلیغات مانند کم کردن 7 کیلو در 7 روز را نخورید. زیرا کاهش وزن باید آهسته و پیوسته صورت بگیرد.
عمل های لاغری
اگر چاقی شما در حدی است که با روش های دیگر قابل درمان نیست، می توانید عمل های لاغری مانند اسلیو معده یا بای پس معده را امتحان کنید. هرکدام از این عمل ها مزایا و معایبی دارد که پزشک با توجه به شاخص توده بدنی شما تشخیص می دهد کدام عمل برای شما بهتر است.
سخن پایانی
شاخص توده بدنی یا bmi یکی از راه هایی است که می توانید بفهمید اضافه وزن دارید یا کاهش وزن. برای اندازه گیری bmi وزن خود را تقسیم بر مجذور قد کنید. البته این شاخص معیاری برای نشان دادن سلامتی شما نیست و باید تحت معاینه پزشک قرار بگیرید. مصرف مکمل های رژیمی تحت نظر پزشک می تواند به شما در حفظ سلامت بدن کمک کند. اگر به قرص اشتهاآور یا لاغری را از داروخانه دکتر شیما تهیه کنید.
من دکتر شیما نظامی، پزشک داروساز و فارغالتحصیل دانشکده داروسازی علوم پزشکی مشهد هستم. از سال 1393 تا 1395 مسئول فنی بیمارستان دکتر شیخ، 1395 الی 1397 مسئول فنی داروخانه کلینیک ویژه بیمارستان قائم بوده ام و از 1397 تا کنون به عنوان موسس و مسئول فنی داروخانه شیما نظامی فعالیت کرده ام. سعی می کنم در مقالات آموزشی، اطلاعات مفید و کارآمدی در حوزه سلامت و داروها و مکمل های گوناگون به شما ارائه کنم.